Gerard Hordijk

(1899 - 1958)

'Savary' - Gerard Hordijk

Gerard Hordijk (1899 - 1958)


Gerardus Hordijk, Nederlandse graficus, illustrator, monumentaal kunstenaar (decorschilder), wandschilder en schilder, geboren 12 september 1899 Den Haag - overleden 15 oktober 1958 Amsterdam.

Onderwerpen: figuurvoorstellingen, genrekunst, interieurs, stillevens en landschappen.

Gerard Hordijk was bouwkundig ingenieur; studeerde aan de Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag en verbleef van 1925-35 te Parijs en in 1935 te New York. Hordijk maakte vele wandschilderingen in opdracht en verzorgde met wisselend succes de aankleding van toneel en ballet. Ook als schilder was hij buitengewoon productief. Daarnaast was hij jarenlang redacteur van het tijdschrift 'Kroniek van Kunst en Kultuur'.

Gerard Hordyk werd wel vergeleken met Dufy en Matisse. Hij schilderde en tekende vooral vrolijke taferelen in zachte tinten.

Biografie
Opleiding: Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (Den Haag)
Alvorens naar de Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag te gaan volgde Hordijk een opleiding tot bouwkundig ingenieur. Op de Academie kreeg hij les van o.a. van Konijnenburg.

Mondriaan en Hordijk
Mondriaan en Hordijk leerden elkaar in 1927 kennen toen Mondriaan lid werd van de Hollandsche Schildersvereeniging De Klomp in Parijs. Beide schilders waren naar Parijs getrokken, destijds dé place-to-be voor elke jonge kunstenaar. Mondriaan woonde er van 1912-1914 en van 1919-1938, Hordijk van 1927-1939. Hordijk betrok in 1927 een atelier in hetzelfde complex als Mondriaan aan de rue du Départ. Hordijk maakte er talloze gouaches en aquarellen in vlotte en schetsmatige stijl. De paardenrenbaan, maar ook het circus en ballet behoorden tot zijn favoriete onderwerpen.
In brieven van beide schilders wordt geschreven over het portret dat Hordijk in 1928 van Mondriaan maakte. Kennelijk zijn er niet veel positieve reacties. Mondriaan probeert Hordijk een hart onder de riem te steken. Gerard Hordijk was geen vernieuwend schilder, in tegenstelling tot de nu wereldberoemde Mondriaan. Hem werd dan ook wel eens verweten dat zijn stijl te veel op die van Raoul Dufy leek. Hordijk had destijds wel veel meer succes dan Mondriaan die in Parijs nauwelijks de gelegenheid kreeg om te exposeren. In één van de brieven aan Hordijk maakte hij melding van de verkoop van een schilderij, hetgeen zijn financiële zorgen verlichtte. Het ging hierbij om één van de twee[!] schilderijen die hij in Frankrijk aan Fransen wist te verkopen:
Rue du Départ 26 Paris 22/2 [1928]
Beste Hordijk,
Ik vond ’t prettig je brief te ontvangen en van je tegenwoordig bestaan te hooren. Ik begrijp zoo dat alles afvalt bij Parijs maar je schijnt daar toch nog al leuk te zitten en niet in de bourgeoisie. Ik hoop dat het goed gaat met je werk voor de muurschildering. Ik denk ook dat de keimsverf daarvoor wel goed is maar voor op doek gaat het niet. Ik heb met Keimswit een ongeprepareerd linnen bestreken, geschuurd en weer bestreken maar met spannen komen er krakkels in. Toen heb ik nu het rood geprobeerd maar dat is niet glasachtig, integendeel, alsof het een stof is. Geen enkel voordeel boven de olieverf waarom ik bij deze dus maar blijf. Voor een muur is het een ander geval. Het speet me vreselijk te horen dat je in A’dam niet meer exposeert: ik begrijp die lui niet, en dat het niet kon! Enfin, je zult wel een gelegenheid vinden om daar in A’dam ook eens te exposeren. Ik begrijp dat men in Holland je werk vreemd zal aankijken. Maar je stoort je daar natuurlijk niet aan. Ik geloof niet dat je je door de omgeving in Holland zal laten beïnvloeden! Ik heb het ene ding dat te koop was niet verkocht, zoals ik wel vermoedde vooruit. Ze hebben uit collecties nog een heele muur van me geëxposeerd. Mij is het onverschillig. Ik exposeer nu bij een kunsthandeltje Mad. Bucher, rue Cherch-Midi. Tegelijk met teekeningen van Eekman, die Mad. Bucher goed kent. Ik heb een klein doekje verkocht, dat geeft weer moed voor de financieele kant. Nu kerel, ik zou graag wat met je praten maar ik heb ’t druk; vandaar ook antwoord ik je nu eerst. Ik hoop nog eens wat van je te hooren en later je hier terug te zien. Heel veel beste groeten van Piet Mondriaan.

Leuk dat v. Konijnenburg het portret goed vond. De “kritieken” --daar trek je je zeker niets van aan!

Mocht je soms in ’t voorjaar hier komen eenige dagen kun je achter in mijn kamertje slapen als er niemand anders soms is. Nu is Vantongerloo bij me; hij zoekt al 3 weken een woning!

Hoewel zij in hun manier van werken sterk verschilden, bleef de band tussen de schilders bestaan. Deze werd weer aangehaald toen beiden in 1940 in New York gingen wonen. Gerard Hordijk kende New York toen al. Via brieven en kaartjes hielden zij elkaar op de hoogte van hun ontwikkelingen. Aan het taalgebruik van Mondriaan is zijn veramerikanisering goed af te lezen.

Tekst " de Kunstbus"